بیمار نیکان عضوی از خانواده ماست
آشنایی با اختلال استرس پس از حادثه
تعریف اختلال استرس پس از حادثه
اختلال استرس پس از حادثه Post Traumatic Stress Disorder (PTSD) وضعیتی در سلامت روان است که به طور معمول پس از تجربه یا مشاهده رویدادی وحشتناک و آسیب‌زا به وجود می‌آید.
احتمال دارد بیشتر افرادی که با چنین رویدادهایی مواجه شده یا آن‌ها را تجربه می‌کنند، به طور موقت در کنار آمدن و سازگار شدن با آن واقعه دچار مشکل شوند؛ امری که به طور معمول با گذشت زمان و انجام مراقبت‌های لازم برطرف خواهد شد. با این وجود، در برخی موارد ممکن است که این علائم تشدید شوند، ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشند و در عملکرد روزانه افراد در زندگی اختلال ایجاد کنند؛ در این گونه موارد افراد به اختلال استرس پس از حادثه یا PTSD مبتلا شده‌اند و لازم است تا برای کسب بهبودی و بازگشت به روند طبیعی زندگی خود، به پزشک متخصص مراجعه کرده و کمک دریافت کنند.
تعریف اختلال استرس پس از حادثه
مانند بسیاری از مشکلات مربوط به سلامت روان، پزشکان هنوز هم نمی‌توانند به طور دقیق علت به وجود آمدن اختلال استرس پس از حادثه را تعیین نمایند اما یافته‌های خود را به طور کلی در دسته‌بندی زیر ارائه می‌نمایند:
• تجربه‌های استرس‌زا، از جمله میزان و شدت ضربه‌ای که افراد متحمل می‌شوند
• خطرات ارثی مربوط به سلامت روان مانند سابقه خانوادگی اضطراب و افسردگی
• ویژگی‌های ارثی شخصیتی هر فرد که به عنوان خلق و خو نیز شناخته می‌شود
• شیوه‌ای که مغز افراد مواد شیمیایی و هورمون‌هایی را که بدن در پاسخ به استرس آزاد می‌کند، تنظیم می‌نماید.
علائم و نشانه‌ها
پس از مشاهده یا تجربه رویدادی آسیب‌زا، ممکن است در بازه زمانی یک ماهه یا بیش از آن علائم ابتلا به اختلال استرس پس از حادثه در افراد ظاهر شود و مشکلات قابل توجهی را در موقعیت‌های اجتماعی و کاری گوناگون و در روابط افراد به وجود می‌آورد.
علائم و نشانه‌های اختلال استرس پس از حادثه را به طور کلی به گروه‌های زیر می‌توان تقسیم کرد:
• خاطرات و یادآوری‌های آزاردهنده
• اجتناب از موضوع مربوطه
• تغییرات منفی در خلق و خو
• تغییرات در واکنش‌های فیزیکی و عاطفی ( که به آن برانگیختگی نیز می‌گویند)
در کودکان 6 ساله یا کم‌تر از آن، ابتلا به اختلال استرس پس از حادثه با علائم و نشانه‌هایی مانند نمونه‌های زیر همراه خواهد شد:
• اجرای مجدد رویای آسیب‌زا یا جنبه‌هایی از آن در بازی‌هایی که انجام می‌دهند
• کابوس دیدن در رابطه با موقعیت آسیب‌زا یا بخش‌هایی از آن
علائم و نشانه‌های ابتلا به اختلال استرس پس از حادثه می‌تواند در طول زمان دست‌خوش تغییر و تحول شود و افراد در زمان‌هایی که به دلایل گوناگون استرس دارند یا آن واقعه آسیب‌زای اولیه که اختلال مربوطه را در آن‌ها به وجود آورده به خاطر می‌آورند، با افزایش شدت علائم PTSD نیز مواجه می‌شوند.
مراجعه به پزشک و مسیر درمان
تجربه یا مشاهده واقعه‌ای استرس‌آور و آسیب‌زا مانند تجاوز جنسی، تصادف یا مرگ و از دست دادن عزیزان به طور معمول با احساس غم، ناراحتی، سردرگمی و عدم توانایی بازگشت به روند زندگی نرمال همراه است؛ اما در صورتی که پس از گذشت یک ماه از واقعه، این علائم و نشانه‌ها در افراد فروکش نکند، احتمال ابتلای آن‌ها به اختلال استرس پس از حادثه نیز افزایش پیدا می‌کند.
در این صورت، بهتر است که این افراد بدون فوت وقت کمک دریافت کنند، تنها با رسیدگی سریع و به موقع است که می‌توان از شدت یافتن و وخیم شدن علائم و نشانه‌های اختلال استرس پس از حادثه جلوگیری نمود. نمونه‌ای از شرایط اورژانسی که در زمان مواجهه با آن لازم است افراد با نزدیکان خود صحبت کرده و در آن رابطه کمک دریافت کنند و به متخصص مراجعه نمایند، پیدا شدن افکار مربوط به خودکشی و میل به انجام آن است.
با مراجعه به پزشک متخصص و پس از صحبت و انجام بررسی‌های اولیه، به طور معمول جلسات درمانی و در مواردی دارو درمانی از سوی پزشک برای بهبود حال بیمار در نظر گرفته می‌شود؛ رویه‌ای که طی کردن دقیق و صحیح آن در کنار تحت‌نظر بودن دائمی به بهبود حال بیمار کمک شایانی خواهد کرد.
مراقبت در منزل
• سعی کنید با کلام و رفتار احساس امنیت در خانه را برای بیمار ایجاد کنید.سعی کنید هیچ حادثه دردناکی برای این افراد اتفاق نیفتد تا مجبور نباشد مجددا فشار روحی-روانی را تحمل کند. به تدریج ذهن فرد باید از فشارهای روانی دور شود تا اختلال به ضهیف‌ترین مرحله خود برسد.بیمار باید دانش و مهارت غلبه بر حادثه را فرا بگیرد.
• تجربه‌های موفقیت‌آمیزی که فرد در سایر موارد داشته را باید به او یادآوری کرد.
• به فرد مبتلا کمک کنید که احساسات و افکار منفی را بیان کند، آن‌ها را بنویسد یا این که آن‌ها را ضبط کند. فرد باید بتواند افکار مزاحم را اصلاح و بازسازی کند تا به این باور برسد که در مقابل یک عمل انجام‌شده قرار گرفته و قرار نیست همیشه این اتفاق بیفتد.
• دوری گزیدن یا فرار کردن از محلی که فشار روحی-روانی در آن ایجادشده، اختلال را پایدار می‌کند. با بیمار صحبت کنید تا به کار و شغل خود ادامه دهد، بیمار را به شرکت در جلسات روان‌درمانی تشویق کنید.
• بیمارانی که مشکل به خواب می‌روند یا در طول شب از خواب برمی‌خیزند و مجددا به سختی به خواب می‌روند، ممکن است با ماساژ پشت، دوش ولرم یا صحبت کوتاه، یک لیوان شیر ولرم بهتر بخوابند. سعی کنید بیمار در طول روز سرگرم و خسته شود.
• نباید اجازه داده شود که بیمار در طول روز بخوابد؛ خواب‌های مختصر در طول روز مانع خواب شب می‌گردد.
• دریافت نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند چای، قهوه و نوشابه کولا را هنگام خواب محدود کنید زیرا ممکن است مانع خواب و استراحت بیمار شود.
• محرک‌های محیطی مانند نور زیاد، تعداد افراد، سر و صدا و تزئینات شلوغ را کاهش دهید زیرا در این محیط بیمار مضطرب می‌شود.
• آگاهی داشتن از عوارض جانبی این داروها ممکن است نگران‌کننده باشد، خصوصا این که بروشور همراه دارو، حتی عوارض جانبی بیش‌تری را ذکر می‌کند که ممکن است به نگرانی شما بیافزاید. اما بیشتر افراد دچار هیچ عوارض جانبی نمی‌شوند یا شکل خفیفی از عوارض جانبی را تجربه می‌کنند. عوارض جانبی غالبا در عرض چند هفته برطرف خواهد شد. اما داشتن لیست آن‌ها مهم است، چون در صورتی که دچار عوارض جانبی شوید متوجه آن خواهید شد و می‌توانید با پزشک خود مشورت کنید.
• برخی ضدافسردگی‌ها باعث خواب‌آلودگی می‌شوند، قبل از اقدام به رانندگی وضعیت خود را با پزشک خود در میان بگذارید و نظرش را جویا شوید.
• همواره بهتر است از مصرف دارو در دوران بارداری، به ویژه در سه ماهه نخست حتی‌المقدور اجتناب شود. برخی مادران مجبور به مصرف داروهای ضدافسردگی در طی دوران بارداری هستند؛ در این موارد باید مضرات و منافع مصرف دارو برای برای مادر و نوزاد به دقت توسط پزشک بررسی شود و سپس در مورد ادامه مصرف یا قطعمصرف تصمیم‌گیری شود.
• بهتر است حتی در مواردی که مادر داروی ضد افسردگی دریافت می‌کند، به شیردهی ادامه دهد.
• مصرف دارو را به علت عوارض جانبی قطع نکنید، بسیاری از این عوارض در عرض چند روز از بین خواهند رفت. در صورت ایجاد عوارض شدید به پزشک مراجعه کنید و دارو را قطع نکنید. داروها را هر روز مرتب مصرف کنید؛ در غیر این صورت موثر نخواهند بود.
• داروهای ضدافسردگی سریع اثر نمی‌کنند، کمی تحمل داشته باشید. در بیشتر افراد 1 الی 2 هفته طول می‌کشد تا اثرات قرص معلوم شود ولی گاهی ممکن است برای مشاهده تاثیر کامل تا 6 هفته زمان نیاز باشد.
• الکل مصرف نکنید؛ مصرف آن با داروهای ضدافسردگی تداخل دارد و باعث افت سطح هوشیاری و خواب‌آلودگی می‌شود.
• داروها را از دسترس اطفال دور نگه دارید.
در صورت مشاهده موارد زیر به بیمارستان یا پزشک مراجعه کنید
• اگر علی‌رغم درمان علائم بیماری تشدید شود
• در صورتی که عوارض داروها را مشاهده نمودید
• سایر موارد نگران‌کنند و اورژانسی
بیمارستان مجازی نیکان با تیمی مجرب آماده ارائه خدمات به شما عزیزان می‌باشد. برای دریافت خدمات پزشکی، پرستاری، چکاپ، آزمایشگاهی، فالو آپ، تصویر برداری، اجاره و فروش تجهیزات پزشکی، فیزیوتراپی و خدمات گردشگری سلامت و کسب اطلاعات بیشتر با شماره 09921582238 تماس بگیرید.Source: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/post-traumatic-stress-disorder/symptoms-causes/syc-20355967
