جراحی گل‌ مژه

تعریف گل‌ مژه

گل‌ مژه یا شالازیون یک کیست کوچک یا توده‌ای است که احتمال به وجود آمدن آن روی پلک افراد وجود دارد. گل‌ مژه به طور معمول در نتیجه انسداد غدد پلکی که چربی تولید می‌کنند، روی می‌دهد.

گل‌مژه که با نام شالازیون (chalazion) نیز شناخته می‌شود، به طور معمول بیماری و مشکلی حاد تلقی نشده که به اقدام فوری نیاز داشته باشد؛ در بسیاری از موارد با درمان‌های دارویی تجویز شده به وسیله پزشک یا استفاده از شیوه‌های درمانی کمی قدیمی‌تر مانند کمپرس گرم به مرور زمان بهبود می‌یابد. در شرایطی خاص و در موقعیت‌هایی که پس از استفاده از این شیوه‌های درمانی دارویی توصیه شده به وسیله پزشک یا بهره بردن از شیوه‌های درمانی موسوم به درمان خانگی، پس از گذشت دو تا هشت هفته گل‌مژه بهبود نیافته و دید بیمار را همچنان با مشکل مواجه کند، پزشک درمان‌های جایگزین ماننند جراحی گل‌مژه را در نظر خواهد گرفت که در ادامه به بررسی بیش‌تر آن خواهیم پرداخت.

علائم و نشانه‌های گل مژه

همان طور که در ابتدا نیز به آن اشاره شد، گل‌مژه یا شالازیون (Chalazion) پدیده‌ای است که به دلیل مسدود شدن غدد پلکی تولید کننده چربی روی پلک به وجود می‌آید؛ این مشکل به طور معمول با قرمزی و تورم در ناحیه مربوطه روی پلک بیمار همراه می‌شود و در نهایت توده‌ای قابل مشاهده بر پلک بیمار ایجاد خواهد شد.

این توده، توانایی ایجاد اختلال در امر بینایی را در بیمار داشته و روند زندگی روزمره او را با مشکل مواجه می‌کند. به‌علاوه، با وجود این که گل‌مژه یا شالازیون به طور معمول یا با درد همراه نیست یا درد آن اندک و قابل تحمل است، سنگینی پلکی که در نتیجه آن در موارد حاد این مشکل به وجود می‌آید و همان گونه که پیش‌تر عنوان شد مشکلات بینایی را نیز به دنبال خواهد داشت، پزشک معالج پس از انجام بررسی‌های لازم احتمال دارد گزینه جراحی را به منظور درمان گل‌مژه یا شالازیون (Chalazion) به منظور درمان بیمار خود در نظر بگیرد.

تست‌های تشخیصی

به منظور تشخیص گل‌مژه یا شالازیون (Chalazion)، از آن جا که این مشکل بر سطح پلک افراد به وجود می‌آید، به آسانی قابل مشاهده بوده و پزشک در بسیاری موارد با معاینه فیزیکی تنها به بررسی شدت و وخامت گل‌مژه ایجاد شده خواهد پرداخت تا بهترین گزینه‌ها را برای درمان بیمار خود در نظر گرفته، پیش پای او قرار دهد.

در مواردی که درمان دارویی و خانگی موثر و مفید تشخیص داده نشده و پزشک گزینه جراحی را به منظور بهبود حال بیمار خود تجویز می‌کند، لازم است تا اقداماتی به وسیله بیمار و پزشک به منظور انجام جراحی و طی شدن پروسه آن به بهترین شیوه ممکن در نظر گرفته شده و انجام شود. از جمله این موارد احتیاطی و لازم پیش از انجام جراحی گل‌مژه یا شالازیون (Chalazion) می‌توان به مواردی مانند نمونه‌هایی که در ادامه خواهد آمد، اشاره کرد.

بیمار موظف است تا پزشک خود را از تمامی داروهای شیمیایی و گیاهی که مصرف می‌کند، آگاه سازد؛ این مورد شامل تمامی داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه، داروهای گیاهی و حتی ویتامین‌ها و مکمل‌هایی است که بیمار مصرف می‌کند.

علاوه‌بر این، در صورتی که بیمار خر و پف می‌کند یا آپنه خواب دارد، مواد مخدر یا الکل مصرف می‌کند یا سیگار می‌کشد، باید پیش از عمل پزشک خود را از تمامی این موارد آگاه سازد تا پروسه جراحی متناسب با شرایط و سوابق بیمار برای او در نظر گرفته شود.

 درمان جراحی گل مژه

در موادی از بروز گل‌مژه یا شالازیون (Chalazion) که درمان جراحی به وسیله پزشک برای بهبود حال بیمار و بازگشت او به روند طبیعی زندگی در نظر گرفته می‌شود؛ اقدامات احتیاطی گوناگونی به منظور آماده شدن برای جراحی صورت می‌پذیرد که همکاری بیمار و پزشک را به صورت کامل می‌طلبد و در قسمت قبل به آن‌ها اشاره نمودیم.

با این وجود، جراحی گل‌مژه یا شالازیون (Chalazion) یک جراحی بزرگ در نظر گرفته نمی‌شود و در بسیاری از موارد به صورت سرپایی در مطب پزشک انجام شده و تنها 15 الی 20 دقیق طول خواهد کشید. این که بیمار برای جراحی بی‌حسی موضعی در ناحیه چشم دریافت کند یا به منظور انجام جراحی گل‌مژه بیهوشی کامل دریافت نماید، علاوه‌بر وخامت گل‌مژه و تاثیری که بر بینایی افراد، کیفیت و سطح زندگی آن‌ها می‌گذارد، با بررسی نیازهای بیمار، ساختار بدن، سن و سابقه پزشکی و بیماری‌های او نیز مرتبط خواهد بود.

در راستای انجام جراحی گل‌مژه یا شالازیون (Chalazion)، پزشک پس از تزریق عامل بی‌حس کننده به بیمار (در ناحیه پلک یا پس از بیهوش نمودن بیمار به صورت کامل)، در برآمدگی به وجود آمده برشی ایجاد کرده، مایع درون آن و مواد جمع شده در ندول را تخلیه می‌نماید. به طور معمول در این جراحی، نیازی به بخیه نیست و از آن جا که این جراحی در بسیاری از موارد زیر پلک افراد انجام می‌شود جای زخمی نیز در ناحیه عمل و پس از آن به وجود نخواهد آمد؛ تنها در مواردی که این مشکل در قسمت بیرونی پلک بیمار به وجود آمده باشد، امکان ایجاد اسکار کوچکی هست که آن هم بسیار جزئی بوده و برطرف خواهد شد.

مراقبت‌های پس از جراحی

پس از انجام جراحی گل‌مژه، پس از طی شدن مدت زمان کوتاهی بیمار توانایی بازگشت به روند طبیعی زندگی خود را به دست خواهد آورد. به طور معمول پزشک برای جلوگیری از عفونت پماد آنتی‌بیوتیک یا قطره‌های چشمی مرتبط را به این منظور در نظر گرفته و برای بیمار خود تجویز خواهد کرد.

علاوه‌بر این، لازم است تا بیمار پس از جراحی از انجام فعالیت‌هایی مانند خاراندن و دست کشیدن به چشمان خود، استفاده از لنزهای تماسی تا یک هفته، وارد شدن آب به چشم در زمان دوش گرفتن و حمام کردن، شنا کردن و همچنین آرایش کردن به مدت یک ماه پس از جراحی خودداری نماید.

محل جراحی به طور معمول در طی مدت زمان 7 تا 10 روز پس از جراحی بهبود خواهد یافت و بیمار با رعایت کامل توصیه‌های پزشک در مدت زمان کوتاهی پس از اتمام جراحی، توانایی بازگشت به روند طبیعی زندگی خود را به دست خواهد آورد.

مراقبت در منزل

• جهت جلوگیری از یبوست غذاهای پرفیبر و مایعات فراوان مصرف کنید.
• می‌توانید چند روز بعد از عمل به فعالیت‌های روزمره خود بپردازید.
• به طور معمول پس از انجام جراحی در محل عمل کبودی و تورم ایجاد می‌شود که این امر نیز طبیعی است. کبودی به طور معمول ظرف 10 روز تا 2 هفته برطرف می‌شود.
• پس از برداشتن پانسمان ممکن است متوجه ترشحات رقیق خونی بر روی پانسمان یا در داخل چشم شوید که این امر طبیعی است و جای نگرانی ندارد. به طور معممول این ترشحات ظرف یکی الی دو روز برطرف می‌شود.
• بهتر است قطره توسط فرد دیگری در چشم شما چکانده شود.
• در هنگام چکاندن قطره نباید نوک قطره‌چکان با سطح قرنیه، مژه‌ها یا پلک تماس پیدا کند.
• در صورتی که بیش از یک نوع قطره استفاده می‌کنید، قطره دوم حداقل 5 دقیقه بعد از قطره اول ریخته شود. بعد از چکاندن قطره حداقل یک دقیقه چشم‌ها را ببندید و از پلک زدن‌های شدید خودداری کنید.
• دقت کنید برچسب روی قطره‌ها کنده نشود و هر قطره را پس از مصرف در جلد خود قرار دهید.
• سعی کنید قطره بازشده را در حرارت عادی (25-30 درجه سانتیگراد) نگهداری نموده و حداکثر تا 3 هفته پس از باز نمودن درپوش از آن استفاده کنید. از یخ‌زدگی یا گرمای شدید قطره جلوگیری شود.
• دست آلوده نباید به چشم شما بخورد، مرتب دست‌ها را با آب و صابون شست‌وشو دهید.
• از آرایش چشم و شنا تا یک ماه اجتناب کنید.
• در صورت بروز درد در محل عمل می‌توانید از مسکن‌های معمولی مانند استامینوفن برای کنترل درد با نظر پزشک استفاده کنید.
• داروها را طبق دستور پزشک و در فواصل منظم استفاده کنید، از قطع دارو بدون اجازه پزشک خودداری کنید.

در صورت مشاهده موارد زیر به بیمارستان یا پزشک مراجعه کنید

• ایجاد درد چشم، قرمزی، حساسیت به نور و کاهش دید
• ترشح چرکی
• سایر موارد نگران‌کننده یا اورژانسی

به منظوردریافت اطلاعات بیش‌تر در این رابطه و همچنین بهره بردن از امکان دریافت مشاوره با کادر متخصص، با بیمارستان مجازی نیکان از طریق وب‌سایت این مجموعه و همچنین شماره تلفن 02129121060 در ارتباط باشید.

Source: https://www.healthline.com/health/chalazion-surgery#recovery
https://nyulangone.org/conditions/stye-in-adults/treatments/surgery-for-stye