پلاسمافرزیس

پلاسمافرزیس یک روش درمانی است که در آن پلاسمای خون از سلول‌های خونی جدا می‌شود. پلاسما بخش مایع خون است که حاوی مواد مغذی، پروتئین‌ها، آنتی‌بادی‌ها، و مواد زائد است. سلول‌های خونی شامل گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید، و پلاکت‌ها هستند.

پلاسمافرزیس می‌تواند برای درمان طیف وسیعی از بیماری‌ها استفاده شود. برخی از کاربردهای رایج پلاسمافرزیس عبارتند از:

  • درمان بیماری‌های خودایمنی، مانند میاستنی گراویس، سندرم گیلن باره، و پلی‌نوروپاتی دمی‌یلینیتینگ التهابی مزمن
  • درمان عوارض بیماری سلول داسی شکل
  • درمان انواع خاصی از نوروپاتی
  • درمان عفونت‌های شدید
  • کمک به افرادی که پیوند عضو دریافت کرده‌اند

چگونه پلاسمافرزیس انجام می‌شود؟

پلاسمافرزیس معمولاً در یک مرکز درمانی تحت نظارت یک متخصص پزشکی انجام می‌شود. بیمار روی یک تخت بیمارستانی دراز می‌کشد و یک سوزن یا کاتتر را در رگ دستی یا بازوی او قرار می‌دهند. خون از طریق سوزن یا کاتتر به یک دستگاه پلاسمافرزیس منتقل می‌شود. این دستگاه پلاسما را از سلول‌های خونی جدا می‌کند. پلاسمای جدا شده می‌تواند دور انداخته شود یا با پلاسمای اهدایی یا محلول‌های جایگزین جایگزین شود. سپس سلول‌های خونی به بدن بیمار بازگردانده می‌شوند.

مدت زمان پلاسمافرزیس

مدت زمان پلاسمافرزیس بسته به شرایط بیمار متفاوت است. در برخی موارد، پلاسمافرزیس ممکن است فقط چند ساعت طول بکشد. در موارد دیگر، ممکن است چندین روز یا حتی هفته‌ها طول بکشد.

عوارض جانبی پلاسمافرزیس

پلاسمافرزیس معمولاً یک روش ایمن است. با این حال، برخی از عوارض جانبی احتمالی عبارتند از:

  • سردرد
  • سرگیجه
  • حالت تهوع
  • استفراغ
  • درد در محل قرارگیری سوزن یا کاتتر
  • خونریزی در محل قرارگیری سوزن یا کاتتر

مراقبت‌های بعد از پلاسمافرزیس

بعد از پلاسمافرزیس، بیمار باید استراحت کند و مایعات زیادی بنوشد. همچنین باید از انجام فعالیت‌های سنگین خودداری کند.

 

مراحل پلاسمافرزیس

 

پلاسمافرزیس معمولاً به شرح زیر انجام می‌شود:

 

آماده‌سازی بیمار

قبل از شروع پلاسمافرزیس، بیمار باید آزمایش‌های خونی انجام دهد تا شرایط او ارزیابی شود. همچنین، بیمار باید دستورالعمل‌های پزشک خود را در مورد ناشتا بودن یا مصرف داروها قبل از پلاسمافرزیس دنبال کند.

 

قرار دادن سوزن یا کاتتر

سپس، یک سوزن یا کاتتر در رگ دستی یا بازوی بیمار قرار داده می‌شود. این سوزن یا کاتتر برای انتقال خون به دستگاه پلاسمافرزیس استفاده می‌شود.

 

انتقال خون به دستگاه پلاسمافرزیس

خون از طریق سوزن یا کاتتر به دستگاه پلاسمافرزیس منتقل می‌شود. این دستگاه پلاسما را از سلول‌های خونی جدا می‌کند.

 

جداسازی پلاسما

پلاسمافرزیس یک فرآیند فیزیکی است که از نیروی گریز از مرکز استفاده می‌کند. پلاسما سبک‌تر از سلول‌های خونی است، بنابراین در بالای آنها جمع می‌شود. سپس پلاسما از سلول‌های خونی جدا می‌شود.

 

اضافه کردن پلاسمای اهدایی یا محلول‌های جایگزین

پلاسما می‌تواند دور انداخته شود یا با پلاسمای اهدایی یا محلول‌های جایگزین جایگزین شود. پلاسمای اهدایی پلاسمای سالمی است که از اهداکنندگان خون جمع‌آوری می‌شود. محلول‌های جایگزین محلول‌هایی هستند که مواد مغذی و پروتئین‌های مورد نیاز بدن را فراهم می‌کنند.

 

بازگرداندن سلول‌های خونی به بدن

سپس، سلول‌های خونی به بدن بیمار بازگردانده می‌شوند. این کار معمولاً از طریق همان سوزن یا کاتتری انجام می‌شود که برای انتقال خون به دستگاه پلاسمافرزیس استفاده می‌شد.

نتیجه‌گیری

پلاسمافرزیس یک روش درمانی موثر است که می‌تواند برای درمان طیف وسیعی از بیماری‌ها استفاده شود. با این حال، این روش می‌تواند عوارض جانبی احتمالی نیز داشته باشد. بنابراین، قبل از انجام پلاسمافرزیس، باید با پزشک خود در مورد مزایا و خطرات این روش صحبت کنید.

بیمارستان نیکان مجازی