بیمار نیکان عضوی از خانواده ماست
بیماری آسم و نشانه‌های آن
بیماری آسم و نشانه‌های آن
بیماری آسم به عنوان یکی از متداول‌ترین بیماری‌های مزمن دستگاه تنفسی در جهان شناخته می‌شود و بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، بیش از 300 میلیون نفر در سراسر کره زمین به این بیماری مبتلا هستند.
فرآیند تنفس در بدن انسان، در نهایت برای کارکرد کلی بدن بسیار مهم و مفید است، چرا که اکسیژن، یعنی سوخت لازم برای انواع سازوکارهای بدن به وسیله این فرآیند تامین می‌شود. در طی این فرآیند، هوا از طریق بینی وارد گلو و مجاری تنفسی شده و در آخر به شش‌ها وارد می‌شود. آن زمان که مجاری هوایی متورم شوند، ماهیچه‌های اطراف آن‌ها منقبض می‌شوند، با به وجود آمدن این شرایط، هوای کم‌تری وارد شش‌ها می‌شود و فرد را دچار حمله‌های آسمی می‌کند؛ حمله‌های آسمی خفیف و شدید با احساس تنگی نفس و سرفه‌های شدید همراه است.
این بیماری تنفسی، واگیردار نیست و به طور معمول عوامل ارثی و ژنتیکی باعث به وجود آمدن و گسترش آن در بدن افراد دیگر در نسل‌های آتی یک خانواده می‌شود؛ با این وجود، عوامل ارثی و شاخصه‌های ژنتیکی تنها عامل پیدایش این بیماری نیستند که در ادامه بیشتر به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت.
عوامل به وجود آورنده و نشانه‌های بیماری آسم
آسم، یک بیماری حمله‌ای است و فرد مبتلا به آن، بسته به شرایطی که در آن قرار می‌گیرد و سابقه بیماری آسم خود، دچار حمله‌های آسمی می‌شود که به طور معمول طول مدت این حمله‌ها بین چند دقیقه تا چند ساعت متغیر است.
علائم و نشانه‌های بیماری آسم، به طور کلی میان کودکان زیر 10 سال دیده نشده و بر اساس آمار به دست آمده از تحقیقات انجام شده در زمینه این بیماری، پس از 20 سالگی است که نشانه‌های این بیماری در افراد مبتلا بروز می‌کند.
عوامل به وجود آورنده بیماری آسم، به جز عامل ارثی و ژنتیکی را در یک دسته‌بندی کلی می‌توان به این صورت تقسیم‌بندی نمود:
• عوامل آلرژی‌زا در فضای باز و بسته: گیاهان، گرد و غبار، کپک، شوره‌های مربوط به حیوانات، گرده‌های علف و چمن
• مواد آلاینده شیمیایی: بخارها و گازهای شیمیایی، عطرهای قوی و دود
• عوامل دیگر مانند: شرایط آب و هوایی آلوده، بسیار خشک یا بسیار مرطوب یا با وزش باد زیاد، مصرف برخی داروها، استرس و فشار روانی و به طور کلی هر شرایط و فعالیتی که فشاری بیش از حد معمول به دستگاه تنفسی و بخش‌‌های مختلف آن وارد کند.
از جمله نشانه‌های آسم در افراد می‌توان به خستگی و احساس فشار در ناحیه قفسه سینه، ویزینگ یا خس‌خس سینه، تنگی نفس و سرفه خشک با خلط اندک اشاره نمود.
تست‌های تشخیصی
با بروز هر یک از این نشانه‌ها لازم است که فرد در اسرع وقت به پزشک مراجعه نماید؛ به منظور تشخیص دقیق، پزشک با توجه به شرح حال بیمار به معاینه فیزیکی می‌پردازد و از ابزارهای مخصوص سنجش عملکرد ریوی استفاده می‌کند.
از آن جا که علائم و نشانه‌های بیماری آسم با برخی بیماری‌های دیگر در دستگاه تنفسی مشابه است، پزشک معالج به دنبال نشانه‌هایی از جمله مداوم بودن نشانه‌ها در بدن بیمار و تشدید آن‌ها در هنگام شب و اوایل صبح، تحریک بیشتر بیمار در زمان مواجهه با محرک‌ها و سابقه آلژی در خانواده وی خواهد گشت تا بهترین راه درمان را برای بیمار خود در نظر بگیرد.
درمان‌های جراحی و دارویی
در رابطه با آسم نیز مانند بسیاری از بیماری‌ها، پیشگیری بهترین راه درمان است؛ در این مورد پیشگیری به معنی کنترل و دقت بیش‌تری است که افراد مبتلا به آسم باید در زندگی روزانه خود پیاده کنند. این مبتلایان باید تا آن جا که امکان دارد از قرار گرفتن در معرض عوامل محرکه بیماری آسم، خودداری نمایند.
درمان دارویی تجویزشده توسط پزشک پس از انجام آزمایشات و بررسی‌های لازم، مفیدترین اقدام درمانی در جهت کنترل بیماری و بهبود وضعیت زندگی افراد مبتلا به آسم است.
مراقبت در منزل
• از غذاهای دریایی، جگر، قلوه، دانه‌ها، مغزها، حبوبات، غلات و سبزیجات با برگ تیره، کلم بروکلی، گریپ فروت، پرتغال، فلفل شیرین، کیوی، آب گوجه فرنگی و گل کلم بیشتر استفاده کنید.
• روزانه 2 الی 3 لیتر مایعات مصرف کنید و از مصرف غذاهای حساسیت‌زا مانند شکلات اجتناب کنید.
• از دریافت وعده‌های غذایی پرحجم از قبیل سیب، پیاز، مرکبات و توت‌ها اجتناب کنید.
• غذاهایی که ممکن است حساسیت ایجاد کند را حذف کنید. مصرف 2 تا 3 لیوان چای در روز می‌تواند برای بزرگسالان مفید باشد.
• ورزش منظم سبک انجام دهید و استراحت متناوب بین فعالیت‌ها داشته باشید و از فعالیت‌های سنگین اجتناب کنید.
• بهتر است قبل از انجام ورزش، داروهای تجویز شده را استفاده کنید.
• از تمرينات ورزشی سنگین، بازی، مواد حساسیت‌زا (گرده گياهان، حيوانـاتی مثل گربه و اسب، دود سیگار، بوی عطر و گرد و غبار)، سرماخـوردگی و عفونت‌های ويروسی، هيجانات و استرس‌ها و تغییر درجه حرارت (از عوامل مستعدکننده و تشدیدکننده حملات آسم) اجتناب کنید. از دستگاه بخور جهت مرطوب کردن محیط اطراف استفاده کنید.
• جهت خروج خلط، تنفس عمیق و سپس سرفه کنید (سرفه مداوم و سه تایی). از به کار بردن بالش و تشک حاوی پر اجتناب کنید.
• اتاق خواب خود را از مواد حساسیت‌زا و محرک به دور نگه دارید. بهداشت دهان و حلق را رعایت کنید.
• در هنگام حمله آسم آرامش خود را حفظ کنید و تمرینات تنفسی را انجام داده و مقدار زیادی آب یا چای ولرم مصرف نموده و داروهای تجویزشده را مصرف کنید.
• در صورت داشتن تنفس‌های تند و سریع و احساس کمبود اکسیژن، یک دست را روی سینه و دست دیگر را روی شکم قرار داده و دم را طوری انجام دهید که دست روی شکم به طرف جلو کشیده شود و تنفس لب غنچه‌ای را انجام داده و درحالی که با دست روی شکم به داخل فشار می دهید به آرامی بازدم کنید و دست روی سینه را به همان حال نگه دارید.
• اسپری متسع‌کننده برونش را همیشه به منظور حمله آسم همراه داشته باشید.
• در صورتی که دچار حمله آسم می‌شوید هر 20 دقیقه 2 یا4 پاف از اسپری را تا سه نوبت استفاده کنید تا حمله فروکش کند.
در صورت استفاده از اسپری به نکات زیر توجه کنید
• درب اسپری را برداشته و آن را به خوبی تکان دهید، ابتدا 2 الی 3 تنفس عمیق انجام دهید.
• ظرف دارو را به صورت وارونه طوری نگه دارید که انگشت اشاره در بالا و شست در پایین ظرف قرار گیرد.
• قطعه دهانی را در دهان قرار دهید و درحالی‌که نفس می‌کشید با انگشت اشاره ظرف دارو را فشار دهید تا اولین پاف دارو را بزنید.
• به مدت 5 تا 10 ثانیه درحالی‌که اسپری همچنان در دهان شما است چند نفس بکشید.
• بعد از استفاده از اسپری دهان خود را بشویید، زیرا برخی اسپری‌ها باعث بروز برفک دهانی می‌شوند.
• جهت استفاده از اسپری بهتر است از آسم یار استفاده کنید.
• نکته: بیماری آسم غیرواگیر است. داروهای ضد آسم اعتیاد آور نیستند. استفاده از داروهای ضد سرفه برای بیماران مبتلا به آسم مضر است.
در صورت مشاهده موارد زیر به بیمارستان یا پزشک مراجعه کنید.
• در صورت داشتن حمله آسمی و عدم پاسخ به اقدامات درمانی توصیه شده توسط پزشک
• در صورت داشتن تنگی نفس، خس‌خس قابل شنیدن، افزایش ضربان قلب، کاهش فشار خون، اضطراب، ادم ریه، سرفه‌های خشک و سخت
• سایر موارد نگران‌کننده و اورژانسی
بیمارستان مجازی نیکان با تیمی مجرب آماده ارائه خدمات به شما عزیزان می‌باشد. برای دریافت خدمات پزشکی، پرستاری، چکاپ، آزمایشگاهی، فالو آپ، تصویر برداری، اجاره و فروش تجهیزات پزشکی، فیزیوتراپی و خدمات گردشگری سلامت و کسب اطلاعات بیشتر با شماره 09921582238 تماس بگیرید.
