بیمار نیکان عضوی از خانواده ماست
چاقی در کودکان
چاقی در کودکان
چاقی در حال حاضر از رایجترین مشکلات مربوط به تغذیه کودکان میباشد و وجود آن در دوران كودكی، خطر چاقی در بزرگسالی را افزايش میدهد. احتمال چاقی در كودك بزرگتر از 6 سال در صورتی كه پدر يا مادر چاق باشند به طور معنیداری بالاتر است. اضافه وزن به عنوان نتیجه عدم تعادل بین غذای مصرفی و فعالیت بدنی رخ میدهد و مسئلهای پیچیده مربوط به سبک زندگی، محیط و ژن است. عوامل محیطی و ژنتیکی دارای تعاملهای پیچیده با تاثیرات روانی، فرهنگی و فیزیولوژیک هستند. زمان بازگشت توده چربی و مقدار اضافی چربی در دوران بلوغ، دو عامل اساسی در ایجاد چاقی کودکان هستند که عامل دوم، اصلیترین شاخص چاقی در نوجوانی و سپس بزرگسالی و مشکلات بعدی مربوط به آن است.
چاقی
چاقی نتیجه عدم تعادل طولانیمدت در میزان ورودی و خروجی انرژی از بدن است که در طی آن، انرژی واردشده به بدن بیشتر از انرژی مصرفشده توسط آن است. علاوه بر عارضههای پزشکی بلندمدت، چاقی کودکان میتواند عوامل روانی-اجتماعی مثل كاهش اعتماد به نفس، افسردگی و پایین بودن کیفیت زندگی را به دنبال داشته باشد. کودکان مبتلا به چاقی در معرض خطرات بیشتری در راستای ابتلا به دیگر عارضههای مزمن مانند آسم، وقفه تنفسی در خواب، مشکلات مربوط به استخوانها و مفاصل، دیابت نوع 2 و عوامل خطر برای بیماریهای قلبی قرار دارند. نتایج مطالعات نشان میدهند 30% بزرگسالان چاق در کودکی و 80% آنها در نوجوانی چاق بودهاند.
چاقی در کودکان
چاقی در کودکان و نوجوانان به صورت BMI بزرگتر یا مساوی صدک 95 تعریف میشود. جداول BMI برای تعیين چاقی کودکان در دسترس همگان است؛ در کودکانی که BMI بیشتر از صدک 85 دارند، احتمال افزایش وزن در آینده 6 برابر است. بهعلاوه، در کودکانی که نارسایی رشد و سوءتغذیه در دوران جنینی و یا درسالهای اولیه زندگی دارند، خطر بروز اضافه وزن در اواخر دوران کودکی همراه با خطرات پس از آن مانند افزایش فشار خون، چربی و سطح بالای قندخون بیشتر است. چاقی که در دوران کودکی شروع شود، به طور معمول در بزرگسالی منجر به فشار خون بالا، افزایش کلسترول LDL، و TG خواهد شد.
تشخيص چاقی :
به طور معمول چاقی را بايد يك فرد متخصص تشخيص دهد، اما برای اينكه والدين بتوانند هميشه كودك خود را مورد پايش قرار داده و در مواقع نيازمند تغيير به متخصص امر مراجعه كنند، ابزارهايی جهت تشخيص اين امر وجود دارد كه از دقيقترين آنها میتوان به نمودارهای صدكبندیشده و مقياس Z-SCORE اشاره كرد؛ نمونههایی از این نمودارها را در ادامه مشاهده خواهید کرد.
برای کودکان بزرگتر از 7 سال، اگر BMI بین صدک 85 و 95 است و عوارض ثانویه ندارند، اصلاح و نگهداری طولانی مدت وزن جهت جلوگيری از تبديل وضعيت اضافه وزن به چاقی مناسب است.
اگر یک عارضه ثانویه وجود داشته باشد، یا اگر BMIصدک 95 یا بالاتر باشد، از دست دادن وزن به ميزان حدود 450 گرم در هر ماه توصیه میشود.
اگر وزن مناسب برای پیشبینی قد کودک در بزرگسالی را در حال حاضر دارند، هدف باید اصلاح و نگهداری آن وزن درطول عمر باشد.
کودکی که در حال حاضر بیش از وزن مطلوب بزرگسالان دارد، میتواند با خیال راحت کاهش وزن آهسته حدود 5.5 كيلوگرم در هر سال تا رسیدن به وزن مطلوب بزرگسالی را، تجربه کند. دریافت متعادل مواد غذایی برای کودکان شامل 45٪ تا 60 ٪ کیلو کالری از کربوهیدرات، 25٪ تا 40٪ از چربی و 10 ٪ تا 35٪ از پروتئین است.
کودکی که نیاز به کاهش وزن دارد، نیاز به توجه بیشتری از سوی خانواده و متخصصین سلامت خواهد داشت که باید به تمام زمینههای پیشتر ذکرشده، با اصلاح عادات غذا خوردن خانواده و افزایش فعالیت بدنی توجه شود. این برنامه باید در درازمدت ، در تمام دوره رشد و شاید برای زمانی طولانیتر اجرا گردد.
اين نمودار نشان دهنده صدكهای وزن برای سن و طول براي سن میباشد و مختص نوزادان تا پايان سه سالگی كودكان پسر است. بالاتر از صدك 85 را اضافه وزن و بالاتر از صدك 95 را چاقی میگويند.
اين نمودار نشاندهنده صدكهای وزن برای سن و طول برای سن میباشد و مختص نوزادان تا پايان سه سالگی كودكان دختر است. بالاتر از صدك 85 را اضافه وزن و بالاتر از صدك 95 را چاقی میگويند.
اين نمودار نشان دهنده صدكهای وزن براي سن و قد براي سن میباشد و مختص كودكان پسر 2 تا 20 ساله میباشد. بالاتر از صدك 85 را اضافه وزن و بالاتر از صدك 95 را چاقی میگويند.
اين نمودار نشاندهنده صدکهای وزن برای سن و قد برای سن میباشد و مختص كودكان دختر 2 تا 20 ساله است. بالاتر از صدك 85 را اضافه وزن و بالاتر از صدك 95 را چاقی میگويند
بر اساس بررسی قد، وزن و سن كودكان بر روی اين نمودارها میتوان به نتيجه نحوه رشد كودكان دست يافت و در موقع صحيح و مورد نياز اقدامات لازم را انجام داد. با احتساب صدكهای زير 5 درصد و بالای 95 درصد میتوان گفت كه اين نمودارها بسيار ساده هستند و در كمترين زمان وضعيت رشد كودك ( چاقي، لاغري و …. ) را بررسی نموده و امکان نیاز به مداخله را نیز تعیین میکنند.
راهكارهای حل مسئله اضافه وزن و چاقی در كودكان :
میتوان گفت در ميان راهكارهای مختلف مرتبط با دريافتهای غذايی، عوامل ژنتيكی، ميزان فعاليت بدنی و غیره، مسئله دريافت غذايی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و فاكتورهايی مثل محيط خانواده، روندهای اجتماعی، رسانهها، فشارهای محيطی و بيماریها نقاط تاثيرگذاری بر آن تاثیر بسیاری میگذارند.
همانطور که پیشتر نیز گفته شد، کودکی که نیاز به کاهش وزن دارد، نیازمند دریافت توجه بیشتری از سوی والدین و اطرافیان خود است و اولین گام در این راه میتواند اصلاح عادات غذایی خانواده و همراهی سایر اعضا با کودک باشد؛ برنامهای که باید در درازمدت، در تمام دوره رشد و شايد طولانیتر اجرا گردد.
مرحله اول توصيههای كلی تغذيه و فعاليت بدنی روزانه است:
- روزانه 5 سروينگ يا بيشتر ميوه و سبزی
- كاهش مصرف نوشيدنیهای شيرينشده
- روزانه حداقل 60 دقيقه فعاليت فيزيكی
- محدود كردن زمان تماشای تلويزيون، اينترنت، فيلم، بازیهای ويديوئی و…. رساندن آن به كمتر از ساعت در روز باشند.
- اهميت و اعمال داشتن قطعی صبحانه
- محدوديت خوردن غذا خارج از خانه يا مدرسه
- خوردن غذا با خانواده حداقل 5 بار در هفته
مرحله دوم: مرحله اول با سازماندهی بيشتر همراه است:
- پايش دريافت غذا و نوشيدنی
- پايش غذای روزانه و ورزش روزانه
- محدود كردن زمان تماشای تلويزيون، اينترنت، فيلم، بازيهاي ويديوئی و مانند آن و کاهش ساعات استفاده از آنها به كمتر از 1
- ساعت در روز.
مرحله سوم:
سازماندهی بيشتر و نظارت و دریاف مشاوره يك پزشك يا پرستار و مشاور رژيمشناسی.
پيگيری و دريافت مشاوره که به شكل هر 8 تا 12 هفته يكبار بايد صورت بپذيرد.
مرحله چهارم كه نيازمند مداخلات ويژه است:
- تنها در كلينيك و در حضور متخصص صورت میگيرد.
- رژيمهای سخت غذايی نظير جايگزينهای غذایی، داروهای خوراكی و حتی جراحی معده ممكن است نياز باشد.
- در پايان چند نمونه سالم از ميان وعدهها را نام میبريم :
- پودينگ تهيهشده از شير بدون چربی
- تكههای سيب
- هومس و نان
- مخلوط خشكبار
- كيك پاپكرن و برنجک
تهيه شده در واحد تغذيه باليني بيمارستان نيكان اقدسيه
بیمارستان مجازی نیکان با تیمی مجرب آماده ارائه خدمات به شما عزیزان میباشد. برای دریافت خدمات پزشکی، پرستاری، چکاپ، آزمایشگاهی، فالو آپ، تصویر برداری، اجاره و فروش تجهیزات پزشکی، فیزیوتراپی و خدمات گردشگری سلامت و کسب اطلاعات بیشتر با شماره 09921582238 تماس بگیرید.
دانلود نسخه Android اپلیکیشن بیمارستان مجازی: