بیمار نیکان عضوی از خانواده ماست
آسیب منتشر آکسونی
تعریف آسیب منتشر آکسونی
آسیب منتشر مغز انسان از میلیون‌ها نرون یا سلول عصبی تشکیل شده که هر کدام شامل بخش‌های مختلفی مانند دندریت، آکسون و جسم سلولی است، هر یک از این قسمت‌ها نیز وظایف مشخصی را در راستای کارکرد مغز انسان بر عهده دارند؛ آکسون به رشته‌های بلند و باریکی گفته می‌شود که وظیفه رساندن پیام‌های خروجی از مغز به سایر سلول‌ها را دارد.
آسیب آکسونی منتشر یا آسیب محض یکی از انواع صدمات وارد شده به مغز است که با وجود عدم خون‌ریزی، این توانایی را دارد تا به سلول‌های مغزی آسیب جدی برساند؛ آسیب به سلول‌های مغزی قدرت عمل را از آن‌ها می‌گیرد و این امر در نهایت به انواع آسیب‌های جدی‌تر مغزی منجر می‌شود.
تعریف آسیب منتشر آکسونی
آسیب آکسونی منتشر به طور معمول به دلیل تکان یا چرخش شدید سر ایجاد می‌شود؛ آن زمان که سر به صورت ناگهانی و به اصطلاح معمول «شلاقی» تکان بخورد، بدون این که به شیئی برخورد کند، همین افزایش و کاهش ناگهانی سرعت این توانایی را دارد که باعث پارگی رشته‌های باریک آکسونی شود و به مغز آسیب برساند. چرا که با باز ایستادن ناگهانی سر پس از حرکت ناگهانی آن، مغز همچنان به حرکت خود ادامه می‌دهد و به دیواره داخلی جمجمه برخورد کرده و آسیب‌های بسیاری را به مغز وارد می‌کند. با پارگی این آکسون‌ها انتقال پیام‌های عصبی از مغز به سایر سلول‌های بدن مختل شده، آسیبی کلی به مغز وارد شود که می‌تواند منجر به کما و مرگ بیمار نیز بشود.
علائم و نشانه‌ها آسیب منتشر آکسونی
با وجود این که آسیب آکسونی منتشر از جمله آسیب‌های وارد شده به مغز است که مانند سایر اشکال آسیب‌دیدگی مغزی قابل مشاهده نیست، اما در واقع یکی ازخطرناک‌ترین صدماتی است که ممکن است به مغز انسان وارد شود و عواقب جبران‌ناپذیری را در پی داشته باشد.
در بسیاری از موارد، علائم و نشانه‌های آسیب‌های مغزی بلافاصله پس از وقوع حادثه نمایان نمی‌شوند؛ به همین دلیل لازم است تا چندین روز پس از صدمه به سر، علائم خود را کنترل نمایید.
از علائم شایع آسیب‌دیدگی جزیی در سر می‌توان به سر درد، احساس چرخش و سبکی در سر، حالت تهوع و صدای زنگ در گوش اشاره کرد؛ در صورتی که آسیب‌های شدیدتری به سر وارد شده باشد بسیاری از این علائم دیده می‌شوند در حالی که علائم و نشانه‌هایی دیگر آن‌ها را دنبال می‌کنند.
از جمله علائم و نشانه‌های صدمات و آسیب‌های شدید سر می‌توان به موارد زیر اشاه کرد:
- تشنج
- استفراغ
- مشکلات تعادل و هماهنگی
- عدم توانایی در متمرکز کردن چشم‌ها و حرکات غیرطبیعی چشم
- از دست دادن کنترل عضلات
- سردرد مداوم یا وخیم
- از دست دادن حافظه
- تغییر در خلق‌وخو
- خروج مایعات شفاف از گوش یا بینی
- گیجی
- از دست دادن هوشیاری
لازم به ذکر است که در صورت بروز هر یک از این نشانه‌ها، به طور حتم به پزشک مراجعه نمایید.
تست‌های تشخیصی
آن زمان که با بروز هر یک از این نشانه‌ها یا چند مورداز آن‌ها به صورت هم‌زمان به بیمارستان و پزشک مراجعه می‌کنید، یکی از اولین راه‌هایی که پزشک به منظور تشخیص حالات و آسیب شما به کار می‌برد، استفاده از مقیاس کمای گلاسکو یا GCS است؛ GCS یک تست 15 سوالی است که به ارزیابی وضعیت ذهنی می‌پردازد، بدیهی است که نمره بالا در GCS نشانگر صدمه کم‌تر است.
علاوه‌بر این، پزشک به دنبال علائم تروما مانند کبودی و تورم نیز می‌گردد؛ از این رو، بهتر است شخصی مطلع به عنوان همراه بیمار را همراهی کند تا شرایط آسیب‌دیدگی را به طور کامل برای پزشک توضیح دهد.
از دیگر تست‌های تشخیصی می‌توان به آزمون معاینه عصبی اشاره کرد؛ در طی این آزمون با بررسی کنترل و قدرت عضلانی، حرکت چشم‌ها و حواس شما پزشک عملکرد عصبی شما را ارزیابی خواهد کرد.
آزمایشات تصویربرداری مانند سی‌تی‌اسکن (CT Scan) و MRI نیز به منظور تشخیص صدمات سر به کار می‌روند و شکستگی، شواهدی از خون‌ریزی و لخته شدن خون، ادم مغز و هرگونه آسیب ساختاری دیگر را نمایان می‌سازند.
درمان
بخش جدایی‌ناپذیر و دائمی تمامی پروسه‌های درمانی همواره استراحت است. در چند روز نخست بروز آسیب مغزی، پزشکان متخصص استراحت مطلق را برای بیماران تجویز می‌کنند؛ سپس در چند هفته پس از آسیب به بیمار توصیه می‌شود که ساعت‌های کار و فعالیت خود را کاهش داده و بر ساعات استراحت خود بیافزاید.
براساس تشخیص پزشک، پس از پایدار شدن شرایط بیمار، جراحی نیز به عنوان راهی درمانی صورت می‌گیرد. در درمان‌های دارویی از انواع مسکن‌ها، داروهای ضدلخته، ضد افسردگی، اضطراب و تشنج، داروهای محرک هوشیاری و شل‌کننده‌های عضلانی استفاده می‌شود.
بدیهی است که هر کدام از این پروسه‌ها و شیوه‌های درمانی باید طبق صلاح‌دید و با نظر پزشک متخصص مورد استفاده قرار بگیرند.
مراقبت‌های پس از جراحی
در صورتی که جراحی بر بیمار انجام شود، پس از طی کردن ریکاوری و با صلاح‌دید پزشک تا پایدار شدن شرایط در بیمارستان و زیر نظر پزشک و پرسنل پرستاری متخصص خواهد بود و سایر پروسه‌های درمانی مانند توان‌بخشی (در صورت نیاز) در کنار استراحت برای او در نظر گرفته می‌شود تا شرایط لازم برای بازگشت به خانه را به دست آورد.
مراقبت در منزل
- جهت پیشگیری از یبوست از رژیم پرفیبر (میوه ها و سبزیجات) حاوی سبوس و مایعات فراوان استفاده کنید.
- الکل یا نوشیدنی های کافئین دار، را از رژیم غذایی خود حذف کنید.
- از فشارهای روحی، عصبانیت، فعالیت بدنی بیش از اندازه و انجام فعالیتهای سنگین مانند: کوهنوردی، غواصی، وزنه برداری و…. به خصوص درگرما اجتناب کنید.
- مصرف منظم داروها ضروري است.
- بخیه ها یا گیره های زخم به طور کامل در مدت 14-7 روز اول بعد از جراحی برداشته می شوند.
- ممکن است تا مدتی قادر به تمرکز بر یک موضوع برای مدتی طولانی نباشید. اگر شما در گذشته زیاد مطالعه می‌کردید، ممکن است در این وضعیت این کار برایتان دشوار باشد. این وضعیت به تدریج بهبود می یابد.
- از رفتن به ساحل بپرهیزید و اگر به استخر می روید باید عمق آب به قدری کم باشد که فردی که همراه شماست بتواند سرتان را در زمان تشنج، بالای آب نگه دارد. به تنهایی شنا نکنید.
- می توانید 2 روز بعد از کشیدن بخیه ها، موهایتان را بشویید.
- تا زمانیکه جراح اعصاب به شما اجازه نداده است نباید رانندگی کنید.
- در هنگام شب و در ساعات شلوغ و اوج ترافیک رانندگی نکنید و همواره در حین رانندگی کسی در کنار شما باشد.
در صورت مشاهده موارد زیر به بیمارستان و یا پزشک مراجعه کنید
- افزایش قرمزی، ترشح، افزایش مایع و تورم، نشت مایع در محل عمل
- افزایش شدت سردرد
- خواب آلودگی و کسالت
- ضعف و ناتوانی
- گیجی
- مشکل در تکلم
- افتادن
- اختلال در دید
- حمله صرع یا تشنج
- حالت تهوع و استفراغ
- حساسیت پوستی
- احساس درد یا تورم در پا و ماهیچه ساق پا
- تب بالا و تعرق و گرفتگی عضلات گردن/ بیقراری
- درد در ناحیه قفسه سینه یا مشکل در تنفس
- سایر موارد نگران کننده و یا اورژانسی
بیمارستان مجازی نیکان با تیمی مجرب آماده ارائه خدمات به شما عزیزان می‌باشد. برای دریافت خدمات پزشکی، پرستاری، چکاپ، آزمایشگاهی، فالو آپ، تصویر برداری، اجاره و فروش تجهیزات پزشکی، فیزیوتراپی و خدمات گردشگری سلامت و کسب اطلاعات بیشتر با شماره 09921582238 تماس بگیرید.
