بیمار نیکان عضوی از خانواده ماست
بیمار من چند لیتر اکسیژن نیاز دارد ؟
بیمار من چند لیتر اکسیژن نیاز دارد ؟
بدانید که تعیین میزان اکسیژن مورد نیاز بیمار یک فرایندی است که به طور کامل بر اساس وضعیت بالینی و تشخیص پزشک معالج انجام میشود. این میزان به صورت معمول به عنوان “جریان اکسیژن” یا “جریان بخشش” مشخص میشود و به واحد لیتر در دقیقه اندازهگیری میشود.
در زمان ارزیابی و تعیین میزان اکسیژن مورد نیاز بیمار، پزشک عوامل مختلفی را مدنظر قرار میدهد که عبارتند از:
- وضعیت تنفسی بیمار: شدت و نوع مشکل تنفسی بیمار، مانند بیماریهای ریوی مزمن (مانند بیماری آسم، آمفیزم و بیماری مزمن انسدادی ریوی)، نفخ برگشتپذیر ریهها یا ضعف عضلات تنفسی، تعیین کننده اصلی میزان اکسیژن مورد نیاز است.
- تشخیص بالینی و بیماری اصلی: نوع بیماری مبتلایان را از جمله افراد مبتلا به بیماری قلبی، کروناویروس، آنفولانزا و غیره متفاوت خواهد بود. نیاز به اکسیژن بر اساس بیماری و وضعیت بالینی متفاوت خواهد بود.
- سطح اشباع اکسیژن خون: این سطح توسط اسپیرومتر یا پالس اکسیمتر اندازهگیری میشود. اگر سطح اشباع اکسیژن در خون (SpO2) بیمار پایین است، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد جریان اکسیژن را افزایش دهد.
با توجه به این عوامل، میزان اکسیژن مورد نیاز بیمار میتواند متفاوت باشد. به عنوان مثال، در برخی موارد، بیماران میتوانند نیاز به جریان ۱-۲ لیتر در دقیقه داشته باشند، در حالی که برخی بیماران با مشکلات تنفسی شدیدتر ممکن است نیاز به جریان بیشتری داشته باشند، مثلاً ۵-۱۰ لیتر در دقیقه.
در اغلب اوقات پزشک معالج بیمار تشخیص خواهد داد که بیمار اکسیژن ساز ۵ لیتری،۸ لیتری یا ۱۰ لیتری نیاز دارداما برای تشخیص میزان دقیق این عدد بهتر است از پالس اکسی متر استفاده نمایید؛ برای اطلاع از این امر فرایندزیر را با دقت انجام دهید:
- پالس اکسی متر را به انگشت بیمار متصل نمایید و بعد از یک دقیقه اکسیژن ساز را نیز با خروجی ۱ لیتر متصل نمایید؛
- بعد از گذشت ۵ دقیقه در صورتی که خلوص اکسیژن بیمار کمتر از ۹۰% بود خروجی اکسیژن را بر روی ۲ لیتر قرار دهید؛
- ۵ دقیقه دیگر صبر کنید، اگر اکسیژن خون بیمار باز هم کمتر از ۹۰% بود یک لیتر دیگر به خروجی اکسیژن اضافه نمایید؛
- این فرایند را با افزودن هر ۵ دقیقه ۱ لیتر ادامه دهید تا زمانی که اکسیژن خون بالای ۹۰% برسد؛
پالس اکسیمتر (Pulse Oximeter) یک دستگاه پزشکی است که برای اندازهگیری سطح اشباع اکسیژن خون (SpO2) و نبض (ضربان قلب) بیمار استفاده میشود. این دستگاه از طریق سنسوری که بر روی انگشت، انگشتان پا یا مچ بیمار قرار میگیرد، اطلاعات مربوط به اشباع اکسیژن خون و نبض را دریافت و نمایش میدهد.
سطح طبیعی اشباع اکسیژن خون (SpO2) در افراد سالم و بدون مشکل تنفسی معمولاً بین ۹۵% تا ۹۹% است. با این حال، ممکن است در برخی افراد سالم اشباع اکسیژن خون کمی پایینتر باشد و همچنین در برخی شرایط خاص مانند بیماریهای تنفسی یا قلبی، مقدار SpO2 کاهش یابد.
در مواردی که سطح اشباع اکسیژن خون بیش از حد پایین میباشد (مثلاً زیر ۹۰٪)، ممکن است نیاز به تامین اکسیژن بیشتر و درمان مناسب داشته باشید. این تصمیم باید توسط پزشک معالج شما براساس وضعیت کلینیکی و دیگر عوامل تعیین شود.
دستگاه اکسیژن ساز خانگی یک وسیله پزشکی است که برای تولید اکسیژن تنفسی در محیط خانگی استفاده میشود. این دستگاهها به طور عمده در صورتی استفاده میشوند که بیمارانی نیاز به تامین اکسیژن برای مدت طولانی داشته باشند و نیازمندی به اکسیژن مستمر داشته باشند.
عملکرد دستگاه اکسیژن ساز خانگی بر اساس فرایند تقطیر فشرده است. در این فرایند، هوای محیط جمعآوری میشود و اکسیژن از همه گازهای دیگر جدا میشود. سپس اکسیژن تمیز شده و به صورت مرحلهای به بیمار تحویل داده میشود.
دستگاه اکسیژن ساز خانگی عموماً شامل موارد زیر است:
- واحد اصلی: این واحد شامل سیستم فشار بالا، کمپرسور و سیستم تقطیر برای تولید اکسیژن میباشد.
- فیلترها: فیلترهای مختلف در دستگاه قرار داده شدهاند تا هوای وارد شده تصفیه شده و از آلودگیها و گرد و غبار جدا شود.
- کانیسترهای ذخیرهسازی: اکسیژن تولید شده در کانیسترهایی ذخیره میشود که به صورت قابل حمل هستند و میتوانند به بیمار در هر زمان نیازمند ارائه شوند.
- رگولاتور: رگولاتور یا سوئیچر جهت تنظیم جریان اکسیژن برای بیمار استفاده میشود. این رگولاتور قادر به تنظیم جریان اکسیژن بر اساس نیاز بیمار میباشد.
- لولهها و نازلها: لولهها و نازلها برای انتقال اکسیژن از دستگاه به بیمار استفاده میشوند. برخی از دستگاهها مجهز به لولهها و نازلهای قابل تنظیم هستند تا به بیماران با نیازهای مختلف پاسخ دهند.
اکسیژن ساز های خانگی چند لیتری وجود دارد ؟
اکسیژنسازهای خانگی در انواع و ظرفیتهای مختلف موجود هستند. عمدهترین ظرفیتهای اکسیژنسازهای خانگی عبارتند از:
- 5 لیتر: این نوع اکسیژنسازها معمولاً برای بیمارانی استفاده میشوند که نیاز به جریان کمتری از اکسیژن دارند، مانند بیماران با مشکلات تنفسی خفیف.
- 8 لیتر: اکسیژنسازهای با ظرفیت متوسط معمولاً برای بیمارانی استفاده میشوند که نیاز به جریان متوسطی از اکسیژن دارند، مانند بیماران با بیماریهای ریوی مزمن.
- ۱۰ لیتر: این نوع اکسیژنسازها برای بیمارانی استفاده میشوند که نیاز به جریان بالاتری از اکسیژن دارند، مانند بیماران با آسم شدید یا بیمارانی که در حال بهبودی از عمل جراحی هستند.
سوند ها ی بینی و انواع ماسک های اکسیژن
سوند ها ی بینی (Nasal Cannula): سوند بینی (Nasal Cannula) یک دستگاه پزشکی است که برای تامین اکسیژن به بیماران استفاده میشود. این دستگاه شامل لولههای پلاستیکی است که از طریق دو نازل در نوک بینی قرار میگیرد. نازلهای سوند بینی به صورت کاملاً نرم و انعطافپذیر هستند و در طول استفاده بر روی پوست بینی کاملاً راحت هستند.
سوند بینی یک جریان اکسیژن مستقیم را از دستگاه اکسیژن به بینی بیمار ارسال میکند. جریان اکسیژن از طریق نازلهای سوند بینی وارد بینی بیمار شده و از طریق نازلهای متصل به دستگاه اکسیژن منتشر میشود. این روش به طور کلی برای بیمارانی که نیاز به جریان اکسیژن پایینتری دارند، مورد استفاده قرار میگیرد، مانند بیمارانی که بهبودی خوبی دارند و تنفس آنها نسبتاً عادی است.
انواع ماسکهای اکسیژن: علاوه بر سوند بینی، ماسکهای اکسیژن نیز برای تامین اکسیژن به بیماران استفاده میشوند. این ماسکها به صورت یک پوشش صورت است و اکسیژن به بیمار از طریق ماسک تأمین میشود. انواع ماسکهای اکسیژن عبارتند از:
- ماسک معمولی (Standard Mask): این ماسک در اندازهها و اشکال مختلفی موجود است و برای تامین اکسیژن به بیمارانی با نیازهای متوسط تا بالا استفاده میشود. آنها دارای یک لوله اتصال برای اتصال به دستگاه اکسیژن هستند.
- ماسک ونچوری (Venturi Mask): این ماسک دارای یک سیستم ورود هوا متغیر است که به وسیله والوهای قابل تنظیم در دستگاه تنظیم میشود. این والوها به اندازههای مختلفی باز شده و به بیمار اجازه میدهند درصد دقیقی از اکسیژن را دریافت کند.
- ماسک رزرو بگ (Non-Rebreather Mask): این ماسک دارای یک سیستم والوی ورودی است که به وسیله یک کیسه جمعآوری اکسیژن از طریق خطوط والوی ورودی تنظیم میشود. این کیسه مانع بازگشت بیشتر اکسیژن استفاده شده و از بیمار میشود.
همه این ماسکها برای تامین اکسیژن به بیماران در شرایط مختلف طراحی شدهاند و استفاده از هر نوع ماسک بستگی به نیازهای بیمار و توصیه پزشک دارد.
بهترین سوند یا ماسک اکسیژن برای اکسیژن ساز های خانگی
انتخاب بهترین سوند یا ماسک اکسیژن برای اکسیژنسازهای خانگی بستگی به نیازها و وضعیت بیمار دارد. در ادامه، به برخی از گزینههای معمول برای اکسیژنسازهای خانگی اشاره میکنم:
- سوند بینی (Nasal Cannula): سوند بینی یک گزینه رایج و مناسب برای اکسیژنسازهای خانگی است، زیرا آن راحت و آسان برای استفاده است. برای بیمارانی که نیاز به جریان اکسیژن کمتری دارند، سوند بینی میتواند انتخاب مناسبی باشد.
- ماسک معمولی (Standard Mask): اگر بیمار نمیتواند به طور مناسب از سوند بینی استفاده کند یا نیاز به جریان اکسیژن بالاتری دارد، ماسک نرمال میتواند گزینه مناسبی باشد. این ماسک قابلیت تغذیه جریان بیشتری را دارد و بیمار میتواند از طریق دهان و بینی خود اکسیژن را دریافت کند.
- ماسک ونچوری (Venturi Mask): اگر بیمار نیاز به تنظیم دقیق درصد اکسیژن دارد، ماسک توزیع کننده میتواند انتخاب مناسبی باشد. با استفاده از والوهای قابل تنظیم در این ماسک، میزان دقیقی از اکسیژن میتوان به بیمار تأمین کرد.
تفاوت کپسول اکسیژن با دستگاه اکسیژن ساز
تفاوت اصلی بین کپسول اکسیژن و دستگاه اکسیژن ساز در روش تأمین اکسیژن برای بیماران است.
- کپسول اکسیژن: کپسول اکسیژن (یا همچنین به آن “کیسه اکسیژن” میگویند) یک منبع تهویه فشاری برای اکسیژن است. این کپسولها معمولاً حاوی اکسیژن فشرده در فضای بسته شدهاند. وقتی بیمار نیاز به هوای تازه دارد، کپسول اکسیژن را متصل میکنند و با بازکردن و گشایش شیر، اکسیژن فشرده در کپسول از طریق ماسک یا سوند به بیمار تأمین میشود. کپسول اکسیژن منبع سریع و قابل حمل اکسیژن است، اما معمولاً ظرفیت ذخیره اکسیژن آن محدود است و نیاز به تعویض مکرر کپسولها دارد.
- دستگاه اکسیژن ساز: دستگاه اکسیژن ساز (یا همچنین به آن “کنسانتره اکسیژن” یا “اکسیژن ساز خانگی” میگویند) یک دستگاه الکتریکی است که اکسیژن را از هوای محیط استخراج میکند و به بیمار تأمین میکند. این دستگاه از فرایند تصفیه هوا استفاده میکند و اکسیژن را با انتخابی بالاتر در مقایسه با هوای محیط تولید میکند. دستگاه اکسیژن ساز معمولاً متصل به برق است و قابلیت تأمین طولانی مدت اکسیژن را دارد بدون نیاز به تعویض مداوم